Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα (ΜΔΣ)

Επί του παρόντος, στα εγκεκριμένα φάρμακα για τη θεραπεία του ΜΔΣ περιλαμβάνονται φάρμακα που στοχεύουν είτε στη μείωση της ανάγκης μεταγγίσεων και στη βελτίωση της αναιμίας (σ αυτά περιλαμβάνεται η ανασυνδυασμένη ερυθροποιητίνη, και η λεναλιδομίδη) για ασθενείς χαμηλότερου κινδύνου, είτε στοχεύουν σε παράταση της επιβίωσης για ασθενείς υψηλότερου κινδύνου (σ αυτά περιλαμβάνονται οι υπομεθυλιωτικοί παράγοντες). Παρόλαυτά, όλες αυτές οι θεραπείες δεν είναι θεραπευτικές, και η μόνη διαθέσιμη θεραπεία πιθανής ίασης παραμένει η αλλογενής μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων. Που όμως, αυτή η θεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα περιορισμένο αριθμό ασθενών λόγω του ότι εφαρμόζεται σε ασθενείς που δεν έχουν άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, ενώ οι ασθενείς με ΜΔΣ είναι συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας και με πολλές συνοσηρότητες και ως εκ τούτου ακατάλληλοι για αλλογενή μεταμόσχευση. Πιο αναλυτικά, επί ανάγκης θεραπείας, υπάρχουν οι παρακάτω επιλογές:

Χημειοθεραπεία

Η χημειοθεραπεία είναι η χρήση φαρμάκων από το στόμα ή ενδοφλεβίως για την καταπολέμηση του καρκίνου. Τα χημειοφάρμακα μέσω της κυκλοφορίας του αίματός, φτάνουν στις περισσότερες περιοχές του σώματός. Η θεραπεία χορηγείται σε κύκλους συγκεκριμένων ημερών.

Ανοσοκατασταλτική θεραπεία

Αυτός ο τύπος θεραπείας χρησιμοποιείται για την ενίσχυση ή την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος. Διάφοροι τύποι ανοσοθεραπείας είναι σήμερα διαθέσιμες κατά του ΜΔΣ, είτε σε μορφή χαπιού, είτε ενδοφλεβίως, είτε ως εμβόλιο.

Υποστηρικτική θεραπεία – μεταγγίσεις αίματος

Με το ΜΔΣ, ο κύριος στόχος της θεραπείας είναι συχνά η πρόληψη προβλημάτων που προκαλούνται από χαμηλό αριθμό αιμοποιητικών κυττάρων. Για παράδειγμα, χρειάζονται μεταγγίσεις αίματος για την καταπολέμηση της αναιμίας ή άλλα φάρμακα, όπως αντιβιοτικά, για την καταπολέμηση ευκαιριακών λοιμώξεων. Αυτές οι υποστηρικτικές θεραπείες βοηθούν στην πρόληψη ή τη θεραπεία των συμπτωμάτων και των επιπλοκών του ΜΔΣ, αλλά δεν αποτελούν άμεσες θεραπείες για τη νόσο.

Αυξητικοί παράγοντες

Η πλειονότητα των συμπτωμάτων στα ΜΔΣ οφείλεται στην ύπαρξη πολύ λίγων αιμοποιητικών κυττάρων. Έτσι, μπορούν να χορηγηθούν αυξητικοί παράγοντες (συνήθως σε ενέσιμη μορφή) για να επιταχυνθεί η διαδικασία παραγωγής τους στον μυελό των οστών.

Μεταμόσχευση μυελού των οστών/βλαστικών κυττάρων

Η μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων είναι η μόνη θεραπεία με δυνατότητα θεραπείας του ΜΔΣ. Κατά τη διαδικασία αυτή, θα χορηγηθούν πρώτα πολύ υψηλές δόσεις χημειοθεραπείας για να σκοτώσουν τα παθολογικά κύτταρα του μυελού των οστών και να αποτρέψουν περαιτέρω παραγωγή τους, και στη συνέχεια θα μεταμοσχευθούν νέα βλαστοκύτταρα για την αποκατάσταση του μυελού των οστών.

Σήμερα τρέχει ένας μεγάλος αριθμός μελετών διεθνώς με στόχο την ανάδειξη νέων θεραπευτικών παραγόντων, προκειμένου κάποια στιγμή να αλλάξει η φυσική ιστορία των ΜΔΣ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσφατη έγκριση το 2020, της λουσπατερσέπτης. Του 1^ου φαρμάκου που εγκρίθηκε για τα ΜΔΣ, εδώ και μία 10ετία. Το luspatercept, είναι ένας πρώτος στην κατηγορία του παράγοντας ωρίμανσης ερυθρών. Ο παράγοντας αυτός, ο οποίος χορηγείται υποδορίως ανά 3 εβδομάδες, έχει ένδειξη για την υποομάδα ασθενών με χαμηλού ή ενδιάμεσου κινδύνου ΜΔΣ με δακτυλιοειδείς σιδηροβλάστες, οι οποίοι είναι εξαρτώμενοι από μεταγγίσεις και δεν ανταποκρίνονται στην ερυθροποιητίνη. Μετά είναι το Venetoclax. Το Venetoclax, είναι ο πρώτος στην κατηγορία του ισχυρός αναστολέας της BCL2 αντι-αποπτωτικής πρωτεΐνης, η οποία βοηθά την επιβίωση των κυττάρων του όγκου και έχει συσχετιστεί με αντίσταση στη χημειοθεραπεία. Έτσι, αναστέλλοντας την BCL2 πρωτεΐνη, το Venetoclax αποκαθιστά τον κυτταρικό θάνατο που φυσιολογικά θα έπρεπε να συμβαίνει. Τέλος, μεταξύ αρκετών νέων φαρμάκων που εξετάζονται σε ασθενείς με ΜΔΣ, ξεχωρίζει το Magrolimab; Ένας πρώτος στην κατηγορία του ισχυρός αναστολέας σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού μας, ο οποίος στοχεύει τo CD47 αντίσωμα. Το CD47 εκφράζεται στα καρκινικά κύτταρα τα οποία διαφεύγουν της φαγοκυττάρωσης και αναστολή της σηματοδότησης του με τον παράγοντα αυτό οδηγεί σε φαγοκυττάρωση και εξόντωση των καρκινικών κυττάρων.