
Η Οξεία Μυελογενής Λευχαιμία μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αν και επηρεάζει συχνότερα τους ηλικιωμένους. Η μέση ηλικία κατά τη διάγνωση είναι τα 65 έτη. Η ΟΜΛ είναι ένας ταχέως αναπτυσσόμενος τύπος λευχαιμίας, γι’ αυτό και ονομάζεται “οξεία” (και όχι “χρόνια”).
Η ΟΜΛ είναι ένας καρκίνος του αίματος στον οποίο ο μυελός των οστών παράγει ανώριμα λευκά αιμοσφαίρια, που ονομάζονται μυελοβλάστες. Η ΟΜΛ εμποδίζει αυτούς τους μυελοβλάστες να εξελιχθούν σε ώριμα, υγιή αιμοσφαίρια, μ’ αποτέλεσμα να συσσωρεύονται και να παραγκωνίζουν τα υπόλοιπα υγιή κύτταρα, όπως τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια. Μερικές φορές η ΟΜΛ μπορεί επίσης να εξαπλωθεί σε άλλα όργανα, όπως ο εγκέφαλος, ο νωτιαίος μυελός, το ήπαρ ή ο σπλήνας. Χωρίς έγκαιρη θεραπεία, η ΟΜΛ μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.
Η ακριβής αιτία της ΟΜΛ παραμένει άγνωστη και συνήθως δεν αποδίδεται σε μια μόνο αιτία, αλλά προκαλείται από τη συνδυασμένη επήρεια πολλών παραγόντων. Ορισμένοι από τους παράγοντες κινδύνου που έχουν εντοπιστεί για αυτόν τον καρκίνο είναι:
σύνδρομο, ή Απλαστική αναιμία
Στα αρχικά στάδια της ΟΜΛ, όταν το σώμα παράγει λιγότερα υγιή λευκά αιμοσφαίρια, πολλά από τα συμπτώματα είναι παρόμοια με εκείνα της γρίπης ή άλλου ιού.
Τα πιο κοινά πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Μόλις η ΟΜΛ εξελιχθεί και εξαπλωθεί, ορισμένα τυπικά συμπτώματα είναι:
Η ΟΜΛ τυπικά διηθεί τον μυελό των οστών και μερικές φορές εξαπλώνεται και σε άλλα όργανα. Ωστόσο, συνήθως δεν σχηματίζει όγκους όπως κάνουν άλλοι καρκίνοι. Εξαιτίας αυτού, η ΟΜΛ δεν μπορεί να σταδιοποιηθεί όπως οι περισσότεροι άλλοι καρκίνοι.
Αντίθετα, ο τύπος της ΟΜΛ ταξινομείται με βάση παράγοντες όπως διάφορα εργαστηριακά αποτελέσματα και η ηλικία του ασθενούς. Ο αιματολόγος θα πραγματοποιήσει εργαστηριακές εξετάσεις για να προσδιορίσει τον συγκεκριμένο υποτύπο της ΟΜΛ προκειμένου να αποφασίσει για τη βέλτιστη θεραπεία.
Leukemia & Lymphoma Society
Ορισμένα συμπτώματα και σημεία μπορεί να υποδεικνύουν την παρουσία ΟΜΛ, ωστόσο απαιτείται εξειδικευμένος έλεγχος για τη διάγνωση και τον προσδιορισμό του υποτύπου. Επειδή η ΟΜΛ είναι γενικά μια ταχέως αναπτυσσόμενη ασθένεια, η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη:
Αιματολογικές εξετάσεις
Οι εξετάσεις αίματος είναι συνήθως το πρώτο βήμα για τη διάγνωση της λευχαιμίας. Αυτά περιλαμβάνουν τη λήψη Γενικής αίματος και ένα επίχρισμα αίματος (πλακάκι). Οι αλλαγές στην ποσότητα και την εμφάνιση των αιμοσφαιρίων μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση της λευχαιμίας.
Έλεγχος μυελού των οστών
Η λευχαιμία ξεκινά στο μυελό των οστών, επομένως ο έλεγχος των δειγμάτων μυελού των οστών είναι σημαντικό μέρος της εξέτασης για λευχαιμία. Τυπικά, εκτελούνται τόσο βιοψία μυελού των οστών όσο και αναρρόφηση. Με τον ανοσοφαινότυπο μυελού εξετάζονται οι διάφοροι τύποι λευκών αιμοσφαιρίων και ανιχνεύονται ενδεχόμενες αλλοιώσεις και ανωμαλίες στα κύτταρα.
Η κυτταρογενετική ανάλυση χρησιμοποιείται για την εξέταση των κυττάρων σε δείγμα αίματος ή μυελού των οστών, επιθεωρώντας για συγκεκριμένες αλλαγές στα χρωμοσώματα. Τα αποτελέσματα αυτών των διαγνωστικών διαδικασιών είναι εξαιρετικά ακριβή για την ανίχνευση ΟΜΛ.
Οσφυονωτιαία παρακέντηση
Μπορεί να πραγματοποιηθεί οσφυονωτιαία παρακέντηση για να προσδιοριστεί εάν η λευχαιμία έχει εξαπλωθεί ή όχι στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Απεικονιστικός έλεγχος
Μπορεί να πραγματοποιηθούν απεικονιστικές εξετάσεις (πχ Αξονικές) για να εκτιμηθεί εάν η ΟΜΛ έχει εξαπλωθεί στην περιοχή που περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό.
Ο Δρ Πέσσαχ θα διασφαλίσει να επωφεληθεί ο ασθενής από τις πιο προοδευτικές και εξατομικευμένες θεραπείες για την ΟΜΛ. Οι θεραπευτικές επιλογές μπορεί να καθοριστούν με βάση τον τύπο της ΟΜΛ, την ηλικία και τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς, μεταξύ άλλων παραγόντων.
Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία είναι η κύρια θεραπεία για τους περισσότερους ενήλικες με ΟΜΛ και γενικά χωρίζεται σε φάσεις. Η πρώτη φάση είναι η φάση ‘’Εφόδου’’, και είναι σύντομη και εντατική – με στόχο να σκοτωθούν όσο το δυνατόν περισσότερα κύτταρα λευχαιμίας για να οδηγήσει σε ύφεση. Η δεύτερη φάση είναι η φάση ‘’Εδραίωσης’’ και καταστρέφει τα εναπομείναντα ανενεργά καρκινικά κύτταρα.
Στοχευμένη Θεραπεία
Νέα φάρμακα που εντοπίζουν και στοχεύουν συγκεκριμένα τμήματα των λευχαιμικών κυττάρων χωρίς να βλάπτουν τα φυσιολογικά κύτταρα έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Η στοχευμένη θεραπεία έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη θεραπεία ορισμένων τύπων ΟΜΛ. Παραδείγματα από του στόματος στοχευμένων παραγόντων που μπορεί να συνταγογραφηθούν για την ΟΜΛ περιλαμβάνουν τη μιδοσταυρίνη, τη γιλτεριτινίμπη, τους αναστολείς IDH (ivosidenib, enasidenib), το glasdegib, και το Venetoclax.
Αλλογενής Μεταμόσχευση μυελού των οστών/βλαστικών κυττάρων
Μια μεταμόσχευση μυελού των οστών/βλαστικών κυττάρων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέρος της αρχικής θεραπείας για την ΟΜΛ ή ως μέρος της θεραπείας για υποτροπή της νόσου. Αυτή η διαδικασία αντικαθιστά τον μυελό των οστών που έχει υποστεί βλάβη από λευχαιμία με εξαιρετικά εξειδικευμένα βλαστοκύτταρα από συγγενή ή μη συγγενή συμβατό δότη, τα οποία πολλαπλασιάζονται και εξελίσσονται σε υγιή μυελό των οστών.
Ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία εφαρμόζει ακτινοβολίες υψηλής ενέργειας για να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα. Η ακτινοθεραπεία τυπικά δεν αποτελεί μέρος της κύριας θεραπείας για την ΟΜΛ, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμη για τη θεραπεία της λευχαιμίας που έχει εξαπλωθεί ή για τη συρρίκνωση ενός όγκου.
Η πρόγνωση της ΟΜΛ εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία του ασθενούς, ο υπότυπος της νόσου, η ύπαρξη ή όχι συγκεκριμένων γενετικών μεταλλάξεων, και η ανταπόκριση στη θεραπεία. Οι περισσότεροι ασθενείς με ΟΜΛ απαιτούν άμεση αγωγή, και η έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία είναι σημαντικές για τη βελτίωση των προοπτικών επιβίωσης.
Η διαχείριση της αναιμίας εξαρτάται αφενός από το είδος αυτής και αφετέρου από τη σοβαρότητά της.
Η θεραπεία για το κάθε άτομο είναι εξατομικευμένη και σχεδιάζεται πάντα σε συνεργασία με τον θεράποντα γιατρό. Συνήθως, περιλαμβάνει την τήρηση κατάλληλης διατροφής, τη λήψη ενός ή περισσοτέρων διατροφικών συμπληρωμάτων ή/και μεταγγίσεις αίματος σε ορισμένες περιπτώσεις.